Onze kudde woont op de Renderklippen, een prachtig natuurgebied met een vrij jonge historie. Toch liepen hier en in de directe omgeving al vanaf het midden van de 19de eeuw schaapskuddes.
70.000 tot 100.000 jaar geleden, tijdens de vierde en laatste ijstijd, heerste er een toendraklimaat, en leek ook dit deel van de Veluwe wel een kale poolwoestijn. Zo’n 12.000 jaar geleden ontstonden tijdens een wat milder klimaat onder invloed van wind stuifduinen op eerder door kruiend landijs gevormde stuwwallen. De heuvelrug aan de zuid- en oostkant van de Renderklippen is destijds ontstaan. De heuvels zijn 25-30 meter hoog en aan hun vorm is nog steeds te zien van welke kant de wind waaide.
Duizend jaar later werd het klimaat warmer en veranderde het gebied in een met bomen begroeid landschap. 8000 jaar geleden deden mensen hier hun intrede. Het waren voornamelijk nomaden die op onder meer oerossen, elanden en wilde zwijnen joegen. In de periode tussen 400 en 1000 na Christus hielden de bewoners vee en mede door dat boerengebruik werd het gebied langzamerhand vrijwel geheel ontbost en veranderde het in één grote heidevlakte. De mensen gebruikten de heide voor het weiden van schapen, die in potstallen overnachtten. De daarin geproduceerde mest werd gemengd met heideplaggen en het eindresultaat werd jaarlijks op de akkers aangebracht. Door dat voortdurend plaggen ontstonden overal stuifzanden.
Vanaf het midden van de 19de eeuw werd een groot deel van het gebied herbebost. Schaapskuddes werden ingezet om de overgebleven heidevelden te onderhouden en voor vruchtbare mest te zorgen. De Renderklippen bleef daarbij buiten schot en bleef heidegebied. Mede door de opkomst van kunstmest in het begin van de vorige eeuw verdwenen de schaapskuddes langzaam maar zeker uit dit gebied, tot op 4 augustus 1956 onze schaapskooi officieel werd geopend.
De Renderklippen is sinds april 1947 eigendom van de gemeenten Epe en Heerde. De schaapskooi ligt op het grondgebied van Heerde. Op het grondgebied van Epe ligt de ‘Galgenberg’, waar in het verre verleden mensen die tot de doodstraf waren veroordeeld zouden zijn opgehangen. Het is komend vanaf de Dellenweg in Epe de tweede heuvel, met een afgevlakte top waarop twee bankjes en een prullenbak staan, op de hei.
De Galgenberg
Het is niet geheel duidelijk waar de naam ‘Renderklippen’ vandaan komt. Sommigen beweren dat ‘Render’ een afkorting is van rendieren die hier vroeger gelopen zouden hebben en weer anderen menen dat het woord ‘renderen’ synoniem is voor ‘op en neer gaande heuvels’. Lodewijk Rondeboom wijst er in zijn prachtige boek ‘Een oase in het Heerderdal’, waarvan we dankbaar gebruik hebben gemaakt bij het beschrijven van de geschiedenis van ons gebied, op dat het woord ‘klippen’ van ‘klipzand’ of ‘klapzand’ komt; zand met een fijnkorrelige structuur. Het meest logisch lijkt ons de redenering dat de stuifduinenrij vroeger ‘Vemderklippen’ (naar het nabij gelegen buurtschap Vemde) werd genoemd, wat in de loop der tijden zou zijn verbasterd tot ‘Renderklippen’. Het ‘klippen’ zou dan op de heuvelrug slaan, die min of meer vergeleken kan worden met een klip in zee, een steil van de zeebodem oprijzende rots.
